2023 Türkiye AR-GE ve İnovasyon Raporu'na göre, savunma sanayisi kamu AR-GE harcamalarının en yüksek payını alarak yüzde 43 ile lider konumda. SER Akademi, raporun detaylarını paylaşarak Türkiye'deki AR-GE ve inovasyon faaliyetlerinin genel durumunu değerlendirdi. Ömer Özdinç, raporun hazırlanmasında ulusal ve uluslararası veri setlerinden yararlandıklarını belirtti.
Özdinç, Türkiye'deki yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki hızlı yükselişe dikkat çekti. Özel sektör, bu alanlarda daha fazla katma değer üretmeye başladı. Ancak, bu alanlarda kat edilecek uzun bir yol olduğu vurgulandı.
Ömer Özdinç, kamu AR-GE yatırımlarının yüzde 167 artırıldığını bildirdi. Kamu AR-GE harcamalarının toplamı içindeki payını en çok artıran sektör yüzde 43 ile savunma sanayisi oldu. Bu sektörü tarım ve yeryüzünün keşfi alanları izledi.
Yükseköğretim harcamalarının kamu ve ticari kesime kıyasla daha az arttığına dikkat çekildi. AR-GE harcamalarının bölgelere göre dağılımında Batı Anadolu'nun (Ankara-Konya) birinci olduğu belirtildi.
2023'te Türkiye'de AR-GE çalışanlarının sayısı 400 bine yaklaştı. Özel sektördeki AR-GE çalışanları yüzde 8,8 artış göstererek 207 bine ulaştı. Kamu sektöründeki araştırmacı sayısı ise yüzde 7 düştü.
Özdinç, imalat sektörü içinde en çok artışın havacılıkta görüldüğünü belirtti. Bu sektör, Türk inovasyon sisteminin parlayan yıldızı olarak tanımlandı.
Teknoparklardaki firma sayısı 10 bini, istihdam sayısı ise 100 bini geçti. Bu bölgelerde ihracat tutarı yıllık yüzde 67 artışla 2 milyar dolara yükseldi. Türkiye'nin Küresel İnovasyon Endeksi'ndeki sıralaması da yükseldi.
Özdinç, bu iyileşmenin, ülkede AR-GE ve inovasyon sistemindeki yapısal dönüşümün sonucu olduğunu ifade etti. İmalat sektörünün ihracatının arttığı, ancak şirket karlılık oranında değişim yaşanmadığı belirtildi.
Yüksek teknoloji sektöründe firma sayısının yüzde 8 arttığı, cironun ise dolar bazında yüzde 7 düştüğü ifade edildi. Türkiye, AR-GE tam zaman eşdeğeri (TZE) personel sayısında OECD ülkeleri içinde 8. sırada yer aldı.
KOBİ'lerin yüksek teknoloji ve yazılım sektöründeki yeri de vurgulandı. Yazılım sektöründe KOBİ'ler, 206 milyar lira ciro ile sektördeki toplam gelirin yüzde 63'ünü oluşturdu. Mikro KOBİ'ler, sektörün 4'te 1'ini istihdam etti.